SIK SORULAN SORULAR

Emar ile hangi özellikli görüntülemeler yapılabilir?

• Beyin Emarı (MR): Beyin tümörleri, felçler, bunama ve multiple skleroz gibi kronik sinir sistemi hastalıklarını saptamak için en duyarlı yöntemdir. Ayrıca hipofiz bezi, beyin damarları, göz, iç kulak organlarının hastalıklarını değerlendirmede en duyarlı yöntem olarak kullanılmaktadır.
• Manyetik Rezonans Spektroskopi (MRS): Hücresel düzeyde metabolit değişikliklerini gösterebilen bir görüntüleme yöntemidir. Bu teknik ile patolojik dokuların biyokimyasal analizlerinin yapılabilmesinin yanı sıra, normal dokularda mevcut biyokimyasal ilişkiler de araştırılabilmektedir.
• Difüzyon Ağırlıklı MR: Difüzyon MR tekniğiyle dokudaki suyun moleküler hareketlerinden kaynaklanan görüntüler elde edilir. Difüzyon MR’ın başlıca kullanım alanı, en önemli mortalite (ölüm) ve morbidite nedenlerinden biri olan inmenin görüntülenmesidir. Akut inme tanısında doğruluğu çok yüksek olup BT ya da konvansiyonel MR’a göre üstündür. BT ve standart MR teknikleri 1-2 saatlik bir enfarktı gösteremezken, difüzyon MR ile enfarkt çok erken dönemde kolayca görüntülenebilmektedir. Ayrıca difüzyon MR ile kafa içi kistik yapılar birbirinden ayrılabilmekte, tümöre bağlı omurga basısı sonucu oluşan kırıklarda iyi huylu kötü huylu tümör ayrımının yapılmasında, MS plaklarında ADC artışının görüntülenmesinde kullanılmaktadır.
• Perfüzyon Ağırlıklı MR ( PA–MR): Bu teknikle beyin dokusunun fonksiyonel durumu hakkında bilgi edinilir. PA MR sayesinde serebral dokuda oluşan hasar ve yer kaplayan lezyonların neden olduğu hemodinamik değişikler izlenmektedir. Klinikte, inme, intrakranial (kafa içi) tümörler, epilepsi, demans (bunama), kognitif bozukluklarda ve normal fizyolojik değişimlerin non-invazif değerlendirilmesinde kullanılmaktadır.
• Fonksiyonel MR (fMR): Beynin oksijenlenme ve kanlanmasındaki değişiklikleri ölçerek, cerrahi riskin değerlendirilmesi ve operasyonun planlanmasında çok değerli bir tarama yöntemi olarak kullanılmaktadır. En önemli ve güncel kullanım alanı duyusal-motor ve konuşma merkezlerine yakın kitle lezyonlarında cerrahi öncesi yeterli kalitede fonksiyonel haritalandırmanın yapılabilmesine imkan tanır.
• MR Anjiografi: Damarlara kateterle girişim yapılmadan ve radyasyonsuz olarak, damarların detaylı görüntülenmesini sağlar. İntrakranial (kafa içi) damarların görüntülenmesinde, ayrıca aorta, böbrek, akciğer, kol ve bacak damarlarının görüntülenmesinde kullanılır.
• Kalp ve Damar Sistemi Emarı (MR): Kabin ve ana damarların yapısı ve fonksiyonu ile kalp adacıklarının boyutu, duvar kalınlıkları, kalp krizi veya ilerleyici kalp hastalığına bağlı gelişen kalp hasarının boyutunu saptamak için kullanılır. Koroner damarların görüntülenmesi, fonksiyonel çalışmalar ve eforlu perfüzyon MR çalışmaları da gün geçtikçe daha umut verici olma yolundadır. Hipertansiyon hastalarında, böbrek damarlarındaki daralma ve sorunların saptanmasında karaciğer, akciğer, kol ve bacak damarları gibi damarların da değerlendirilmesi işlemi MR anjiografide kolayca ve detaylı bir şekilde yapılabilmektedir.
• Vücut Emarı (MR): Vücut Emarı ile Kalp, ana damarlar, akciğer, karaciğer, böbrekler, dalak, pankreas, safra kesesi, safra yolları, karın içi damarlar detaylı bir şekilde incelenebilmektedir. Safra kesesi, safra yolları ve pankreas kanalına yönelik kolanjiopankreatikografi tetkiki ile de lümen yapıları vücut dışından iğne, kateter girişimi yapılmadan çok daha rahat ve detaylı olarak gerçekleştirilebilmektedir. Ayrıca MR radyasyon içermediğinden kadın ve erkek üreme organları, pelvik organlar ve mesane için iyi bir görüntüleme alternatifidir.
• Meme Emarı (MR): Meme Emarı, mammografi veya USG’nin yerine yapılan bir yöntem değil, her iki tanı yöntemi ile birlikte kullanılan bir yöntemdir. Meme görüntülenmesinde MR ve diğer tüm yöntemler, meme tümörlerinin erken tanısı için yapılmaktadır. Her iki memede çoklu odak araştırılması ( meme kanserlerinin önemli bir bölümü çoklu odaklar halinde gelişebilmektedir), silikon implant takılmış veya genç hastalarda izlenen yoğun meme dokusu gibi mammografinin zorlandığı alanlarda da tarama amaçlı kullanılabilmektedir. Ancak mammografide ve USG’de saptanan lezyonların iyi huylu veya kötü huylu olup olmadığının değerlendirilmesinde, meme MR önerilmektedir.
• Prostat MR(Emar) :Prostatın en sık görülen sorunları iltihaplar (prostatit), iyi huylu prostat büyümesi ( benign prostat hipertrofisi, BPH) ve prostat kanseri tanısında kullanılır. Ayrıca biyopsi ile prostat kanseri saptanmış hastalarda hastanın tedavi kararını ve sürecini belirleyecek olan tümörün büyüklüğü ve prostat dışında başka organlara yayılıp yayılmadığını saptamak için de iyi bir yöntemdir.
• Kas İskelet Sistemi MR: Kaslar, tendonlar, bağlar, menisküsler, diğer eklem diskleri, eklem kapsülü ve çevre yumuşak dokular hakkında detaylı bilgiler vermektedir. Spor yaralanmalarına bağlı dokuların değerlendirilmesinde diğer uzuv yaralanmalarında, eklemlerin yeni ve eski rahatsızları, iltihaplı durumlarında ( artritler), ayrıca kas-iskelet dokusu iltihapları, kitleleri veya başka organlardaki kitlelerden kemiklere olan yayılımın değerlendirilmesinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Ayrıca disk fıtığı (bel fıtığı veya boyun fıtığı gibi) skolyoz (kamburluk) gibi omurga problemleri ile spinal cerrahi sonrası cerrahinin etkileri ile ilgili değerlendirmelerde kullanılır.

MR kimlerde kullanılamaz?

Manyetik Rezonans görüntüleme yöntemi iyonlaştırıcı radyasyon yaymaz güçlü bir manyetik alan kullanır. Görüntüleme işleminin yapıldığı odada metal eşyalar bulunmamalıdır. Bu yüzden; metal kalp pisi, vagus sinir stimülatörleri, implante edilebilir kardiyoverter-defibrilatörler, insülin pompası kullananlar, koklear implantlar, derin beyin stimülatörleri bulunan kişilerin bu durumu bildirmeleri gerekmektedir. Bunun yanında bazı dövmeler mürekkepleri de metal tozu içerebilir.

MR riskli bir işlem midir? Zararları var mıdır?

• MR güvenli bir görüntüleme yöntemidir. Emar görüntülemesi sırasında yüksek gürültü yaşanabilir. Sık sık tıklama ve bip sesi işitilir. Bazen 120 desibele kadar çıkan bu sesten korunmak için kulaklık kullanılabilir.
• Kontrast madde kullanımı özellikle böbrek yetmezliği olan hastalar için zararlı olabilir. Ayrıca kontrast madde; cilt döküntüsü, baş ağrısı, baş dönmesi gibi sorunlara da yol açabilir.
• Klostrofobi yani kapalı yer korkusu olan kişilerin MR cihazına girmesi sorunlu olabilir. Bunun için; sakinleştirici veya anestezi kullanılabilir.

Çocuklarda MR çekilir mi?

Emar (MR) en etkileyici ve en zararsız görüntüleme yöntemlerinden biridir. Çocuklarda MR çekimine tıbbi acıdan her hangi bir engel yoktur. Ancak MR çekimleri süre olarak diğer görüntüleme yöntemlerine göre daha uzun olduğundan çocukların MR çekimleri zordur. MR cihazı içinde hareketsiz durulması gerekmektedir ve çocukların bu süreyi hareketsiz geçirmeleri neredeyse imkansızdır. Net görüntü alınabilmesi adına çocukları hareketsiz hale getirmek için sakinleştirici veya anestezi kullanılması gerekmektedir. Çocuklarda anestezili MR çekimleri görüntü kalitesi bakımından olumlu sonuçlar verse de anestezi ekibinin ayarlanması, MR odasının anestezi cihaz ve ekipmanlarına uygun hale getirilmesi gerekmektedir. Herhangi bir komplikasyona karşı anestezi kullanılan MR çekimlerinin donanımlı hastanelerde gerçekleştirilmesi daha güvenlidir.

Hamileler MR kullanabilir mi?

Emar yan etkisi bulunmayan bir görüntüleme yöntemidir. Bu özelliğiyle de çok küçük bebeklerde ve hamilelerde bile tanısal amaçla güvenle kullanılabilen bir yöntemdir. Yine de gebeliğin ilk 3 ayında çok gerekli değilse kullanılmamasına özen gösterilmelidir. Yapılan bilimsel çalışmalar MR işleminin gebelik sürecinde en güvenli görüntüleme yöntemlerinden birisi olduğunu ortaya koymaktadır. Ancak bazı MR çekimlerinde hastaya damar yoluyla Gadalinyum adı verilen kontrast madde kullanılmaktadır. Kontrast madde kullanılarak gerçekleştirilen MR görüntülemeleri hamilelik sürecinde tavsiye edilmemektedir.